AKTS - Temel Akustik ve Prensipleri

Temel Akustik ve Prensipleri (AUDY106) Ders Detayları

Ders Adı Ders Kodu Dönemi Saati Uygulama Saati Laboratuar Hours Kredi AKTS
Temel Akustik ve Prensipleri AUDY106 2. Dönem 3 0 0 3 6
Ön Koşul Ders(ler)i
N/A
Dersin Dili İngilizce
Dersin Türü Zorunlu Bölüm Dersleri
Dersin Seviyesi Lisans
Ders Verilme Şekli Yüz Yüze
Dersin Öğrenme ve Öğretme Teknikleri Anlatım, Tartışma, Soru Yanıt.
Dersin Koordinatörü
Dersin Öğretmen(ler)i
  • Prof. Dr. Filiz BAL KOÇYİĞİT
Dersin Asistan(lar)ı
Dersin Amacı Bu dersin amacı temel psikoakustik ve akustik kavramların, psikoakustik ve akustik ölçüm prensiplerinin öğrenilmesidir.
Dersin Eğitim Çıktıları Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
  • Basit harmonik hareket yapan bir cismin genlik, periyot, hız ve ivme büyüklüklerini dalganın titreşim hareketi ile ilişkilendirir.
  • Ses dalgalarının sahip olduğu karakteristik özelliklerin (frekans, periyot, genlik, dalga boyu, dalga hızı, faz) tanımlar ve bu özellikleri grafik üzerinde (dalga formu ya da faz/genlik spektrumu) çizerek gösterir.
  • Rezonans kavramını tanımlar ve kulak anatomisi ile ilişkilendirir.
  • Desibel kavramını kullanarak logaritmik ses basınç seviyesi (SPL) hesaplamaları yapar.
  • Farklı sistemlerde (kapalı-açık, kapalı-kapalı, açık-açık uçlar) ses dalgaları ile oluşan rezonatör türleri ile ilgili matematiksel hesaplamalar yapar.
  • Kompleks dalgaların analizinde kullanılan Fourier analizinin işlevini tanımlayabilir ve kompleks dalga türlerini periyodik (square, triangle, sawtooth, pulse train vb.) ve aperiyodik (transients) olarak sınıflandırır.
  • Akustik empedans ve ilgili kavramları (direnç, kütle reaktansı ve esneklik reaktansı) kulağın anatomik yapısı ile ilişkilendirerek fazör diyagramlarını çizer ve matematiksel çıkarım yaparak alçak ve yüksek frekanslarda sistemin ne yönde baskın hale geldiğini açıklar.
  • Ses filtrelerinin temel özelliklerini farklı filtre türleri (high-pass, low-pass, band-pass, band-reject) için grafik üzerinde çizerek gösterir.
  • Ses dalgalarında meydana gelen genlik, frekans ve intermodülasyon bozulmaları (distorsiyon) açıklar.
  • Oda akustiğinde (ses dalgalarını yansıtıcı, dağıtıcı ve emici yüzeylerin bulunduğu ortamlarda) reverberasyon (çınlama) süresine etkileyen parametreleri analiz eder.
  • Fiziksel büyüklükler (ses basıncı, dalga frekansı) ve bireylerin bu büyüklükleri algılamaları (gürlük, tizlik) arasında ilişki kurar.
  • Fletcher-Munson eşit gürlük eğrilerini (equal loudness curve) kullanarak farklı frekanslar ve farklı ses basınç seviyeleri (dB SPL) için algılanan gürlük seviyesini tespit eder.
  • Tizlik algısını derecelendiren Mel skalasını yorumlar.
  • Mutlak duyma eşiği bulmak için kullanılan klasik psikofizik yöntemlerin avantaj ve dezavantajlarını karşılaştırır.
  • Sinyal algılama teorisinde kullanılan temel kavramları (isabet, ıska, yanlış alarm, doğru ret) açıklar.
  • Lokalizasyon ve lateralizasyon becerilerinin uzamsal ve çift taraflı işitmedeki rolünü açıklar.
Dersin İçeriği Ses duyma ve yankı kontrolünün olumlu ve olumsuz etkilerinin değerlendirilmesi; uygulama ve kullanma sırasında alınacak teknik önlemler.

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

Hafta Konular Ön Hazırlık
1 Ders içeriğinin tanıtılması ve konunun kapsamlı açıklaması için animasyonlarla sunuma hızlı bir genel bakış. Öğrencilerden beklenilenlerin açıklanması. (Akustikte bireysel görevlerin ve grup projelerinin dağılımı, proje gruplarının oluşturulması)
2 Temel akustik ve akustiğin temel pensipleri.
3 Sesin oluşumu ve yayılma yollarının tanımlanması. Yansıma, sapma, saçılma ve panelden geçme
4 İç mekan ve dış mekan seslerinin yayılma prensipleri.
5 Sesin algılaması. Frekansa bağlı duyma karakteristikleri. Tinnitus, duyma kayıpları
6 Sesin tanımlanması SPL, SIL dB
7 İç mekan ses kontrolü, dış mekan ses kontrol. Dooler, rezonans fourier analizi
8 ARA SINAV
9 Malzemelerin akustik özellikleri. Ses yutulması ve ses geçiş kayıplarının frekansa bağlı analizleri. Farklı alanlarda ve çok amaçlı mekanlarda duyma kabiliyetleri ve duyma kabilyeti etkisi.
10 Psikoakustik gürltü ve gürültüü kontrolü. uygulamalar (Bruel & Kjaer Ses Ölçüm Cihazı ile ölçüm çalışmaları) Seçilen konular üzerinde grup çalışmalarının sunulması
11 Gürültünün insan üzerindeki etkileri Seçilen konular üzerinde grup çalışmalarının sunulması
12 Seçilen konular üzerinde grup çalışmalarının sunulması
13 Seçilen konular üzerinde grup çalışmalarının sunulması
14 Seçilen konular üzerinde grup çalışmalarının sunulması

Kaynaklar

Ders Kitabı 1. Crocker, M. “Handbook of Acoustic” M&C Ltd. 2015.
2. Bal Koçyiğit, F. “A Comparative Study on acoustic properties of renovated historic school buildings and new school buildings” Atılım Üniversitesi Yayınları 2013.
3. Trevor J. Cox,Peter D'Antonio, Acoustic Absorbers and Diffusers: Theory, Design and Application” Taylor & Francis. 2009
Diğer Kaynaklar 4. Bal Koçyiğit, F. Ders sunumları

Değerlendirme System

Çalışmalar Sayı Katkı Payı
Devam/Katılım - -
Laboratuar - -
Uygulama - -
Alan Çalışması - -
Derse Özgü Staj - -
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği - -
Ödevler - -
Sunum - -
Projeler - -
Rapor - -
Seminer - -
Ara Sınavlar/Ara Juri - -
Genel Sınav/Final Juri 1 60
Toplam 1 60
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notu Katkısı
Yarıyıl Sonu Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 100
Toplam 100

Kurs Kategorisi

Temel Meslek Dersleri X
Uzmanlık/Alan Dersleri
Destek Dersleri
İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
Aktarılabilir Beceri Dersleri

Dersin Öğrenim Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkisi

# Program Yeterlilikleri / Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Odyolojik değerlendirme ve testler için gerekli cihazları tanır, kullanır ve uygulama becerisi kazanır. X
2 Odyoloji alanındaki kuramsal ve uygulamalı kavramları kullanarak değerlendirme, tanımlama ve planlama yapar. X
3 Bireysel farklılıkları, kültürel inançları ve sosyal etkileşimleri göz önünde bulundurarak saygılı bir yaklaşım sergiler. X
4 Edindiği bilgi ve becerileri etik prensiplere uygun şekilde uygular; gerektiğinde süreci değiştirme veya sonlandırma yetisine sahiptir. X
5 Toplum sağlığını koruma odaklı girişimlerde bulunur ve Odyoloji alanında sağlık politikalarının geliştirilmesine katkı sağlar. X
6 Odyoloji alanında hizmetleri etkin bir şekilde organize eder, kaliteyi artırmak için gerekli iş süreçlerini yönetir ve sorunlara çözüm üretir. X
7 Sahip olduğu bilgi birikimini kullanarak bağımsız mesleki ve akademik çalışmalarda bulunur, diğer meslek gruplarıyla etkin iletişim ve işbirliği içinde çalışır. X
8 Odyoloji alanında kaliteli hizmet ve araştırma için rapor hazırlar ve araştırma ile proje uygulamalarının tüm aşamalarına katılır. Ayrıca, bireylerin günlük yaşamdaki farklılıklarını ve bireysel ihtiyaçlarını belirler, ihtiyaçların karşılanma yollarını analiz edip yaşam kalitesini artıracak uygulamaları geliştirir. X

ECTS/İş Yükü Tablosu

Aktiviteler Sayı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü
Ders saati (Sınav haftası dahildir: 16 x toplam ders saati) 16 3 48
Laboratuar
Uygulama
Derse Özgü Staj
Alan Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi 14 2 28
Sunum/Seminer Hazırlama
Projeler
Raporlar
Ödevler
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ara Sınavlara/Ara Juriye Hazırlanma Süresi 1 25 25
Genel Sınava/Genel Juriye Hazırlanma Süresi 1 50 50
Toplam İş Yükü 151