AKTS - Biyolojide Matematiksel Modeller

Biyolojide Matematiksel Modeller (MATH670) Ders Detayları

Ders Adı Ders Kodu Dönemi Saati Uygulama Saati Laboratuar Hours Kredi AKTS
Biyolojide Matematiksel Modeller MATH670 Alan Seçmeli 3 0 0 3 5
Ön Koşul Ders(ler)i
N/A
Dersin Dili İngilizce
Dersin Türü Seçmeli Dersler
Dersin Seviyesi Doktora
Ders Verilme Şekli Yüz Yüze
Dersin Öğrenme ve Öğretme Teknikleri Anlatım, Tartışma.
Dersin Koordinatörü
Dersin Öğretmen(ler)i
Dersin Asistan(lar)ı
Dersin Amacı Bu dersin amacı matematiksel teorideki fark ve diferansiyel denklemlerin biyolojik olaylara uygulamasını anlatmaktır. Biyoloji bilgisine ihtiyaç yoktur, sadece temel kalkülüs, diferansiyel denklemler ve doğrusal cebir bilgisi yeterlidir. Biyolojik sistemlerdeki çeşitli matematik modeller kullanılarak matematiğin biyoloji bilimindeki kullanımı analiz edilecektir.
Dersin Eğitim Çıktıları Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
  • çeşitli biyolojik modelleri ifade eden fark ve diferansiyel modeller formüle eder
  • doğrusal ve doğrusal olmayan fark denklemleri ile modellenmiş biyolojik sistemlerdeki matematiksel teoriyi anlar
  • biyolojideki fark ve diferansiyel denklem modellerin çözümünde gerekli matematiksel ve sayısal araçları seçer ve uygular
  • biyolojik modelleri anlar ve modelin matematiğini kullanarak sonuç çıkarır
  • biyolojik sistemlerdeki matematiksel modelleri anlamak için MATLAB kullanır
Dersin İçeriği Fark denklemleri ile doğrusal ve doğrusal olmayan biyolojik modeller; diferansiyel denklemler ile doğrusal ve doğrusal olmayan biyolojik modeller; av-avcı modelleri, SI, SIS, SIR epidemik modelleri, iki ve üç türün rekabet modelleri, Van Der Pol denklemi, Hodgkin-Huxley ve FitzHugh-Nagumo modellerini de içeren matematiksel biyolojide özel başlıklar.

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

Hafta Konular Ön Hazırlık
1 Doğrusal fark denklemleri: Temel tanımlar, birinci basamak, ikinci basamak ve yüksek basamak denklemler 1-14
2 Doğrusal fark denklemleri: Birinci basamak doğrusal sistemler; Leslie yaş yapılandırması modeli; Leslie matrisinin özellikleri 14-28
3 Doğrusal olmayan fark denklemleri: Temel tanımlar; Birinci basamak denklemlerin yerel kararlılıkları 36-45
4 Doğrusal olmayan fark denklemleri: Bir ayrık-zaman SIR epidemik model 69-73
5 Fark denklemlerinin biyolojik uygulamaları: Nüfus modelleri, Nicholson-Bailey modeli, av-avcı modeli 89-96, 99-103
6 Doğrusal diferansiyel denklemler: Routh-Hurwitz kritesi, faz düzlemi analizi, Gershgorin teoremi, Farmakokinetik model 150-152, 157-165
7 Doğrusal olmayan diferansiyel denklemler: Temel tanımlar, birinci basamak denklemlerin yerel kararlılıkları 177-184
8 Ara sınav
9 Doğrusal olmayan diferansiyel denklemler : Faz-doğru şeması, birinci basamak sistemlerin yerel kararlılıkları 184-191
10 Doğrusal olmayan diferansiyel denklemler : Faz düzlemi analizi; periyodik çözümler 191-198
11 Diferansiyel denklemleri biyolojideki uygulamaları: Av-Avcı modeli 240-248
12 Diferansiyel denklemleri biyolojideki uygulamaları: İki ve üç tür için rekabet modeli 248-253
13 Diferansiyel denklemleri biyolojideki uygulamaları: SI, SIS, SIR Epidemik modelleri 271-279
14 Diferansiyel denklemleri biyolojideki uygulamaları: Uyarılgan sistemler (Van Der Pol denklemi, Hodgkin-Huxley ve FitzHugh-Nagumo modelleri) 279-283
15 Genel tekrar
16 Final

Kaynaklar

Ders Kitabı 1. L.J.S. Allen, An Introduction to Mathematical Biology, Pearson, 2006
2. J. D. Murray, Mathematical Biology I. An Introduction ,Third Edition, Springer , 2001
3. G. Vries, J. Müller, T. Hillen, B. Schönfisch, M. Lewis, A Course of Mathematical Biology: Quantitative modelling with mathematical and computational methods, SIAM, 2006

Değerlendirme System

Çalışmalar Sayı Katkı Payı
Devam/Katılım - -
Laboratuar - -
Uygulama - -
Alan Çalışması - -
Derse Özgü Staj - -
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği - -
Ödevler 3 10
Sunum 1 10
Projeler 1 10
Rapor - -
Seminer - -
Ara Sınavlar/Ara Juri 1 30
Genel Sınav/Final Juri 1 40
Toplam 7 100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notu Katkısı 60
Yarıyıl Sonu Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 40
Toplam 100

Kurs Kategorisi

Temel Meslek Dersleri X
Uzmanlık/Alan Dersleri
Destek Dersleri
İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
Aktarılabilir Beceri Dersleri

Dersin Öğrenim Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkisi

# Program Yeterlilikleri / Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Alanında, bağımsız olarak, bir problem kurgulayabilir, çözüm yöntemi geliştirerek problemi çözebilir ve sonuçları değerlendirebilir X
2 Matematiğin temel alanlarında ve kendi uzmanlığı olarak seçtiği alanda gerekli alt yapıyı oluşturur. X
3 Matematik literatürünü ve özel olarak kendi araştırma konusu ile ilgili ulusal ve uluslararası güncel yayınları takip edebilir ve bunlardan kendi araştırma konusu ile ilgili olanları çalışmalarında kullanabilir X
4 Bilimsel etik değerleri ve kuralları dikkate alır ve mesleki ve toplumsal yaşamda kullanabilir X
5 Kendi çalışmalarının sonuçlarını veya belli bir konudaki güncel çalışmaları ve bulguları, çeşitli bilimsel toplantılarda topluluk önünde Türkçe ve İngilizce olarak sunabilir ve tartışmalara katılabilir. X
6 Gerek bireysel, gerek bir çalışma grubunun üyesi olarak çalışabilme becerisini geliştirir X
7 Yaratıcı ve eleştirel düşünme, problem çözme, özgün bir çalışma üretme becerisini geliştirir. Bilimsel gelişmeleri takip eder, özümsediği bilgilerin analiz, sentez ve değerlendirmesini yapabilir. X
8 Kazandığı bilgi, beceri ve yetkinlikleri yaşam boyu geliştirmeye açık olur. X
9 Alanında özümsediği bilgiyi ve problem çözme yeteneğini disiplinler arası çalışmalarda uygulayabilir; karşılaşılan problemleri matematiksel modellerle ifade ederek, matematiksel bakış açısı ile farklı çözüm yöntemleri önerir. X
10 Matematik temelli yazılımları, bilişim ve iletişim teknolojilerini bilimsel amaçlı kullanabilir. X

ECTS/İş Yükü Tablosu

Aktiviteler Sayı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü
Ders saati (Sınav haftası dahildir: 16 x toplam ders saati) 16 3 48
Laboratuar
Uygulama
Derse Özgü Staj
Alan Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi 14 3 42
Sunum/Seminer Hazırlama 1 3 3
Projeler 1 4 4
Raporlar
Ödevler 3 2 6
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ara Sınavlara/Ara Juriye Hazırlanma Süresi 1 10 10
Genel Sınava/Genel Juriye Hazırlanma Süresi 1 12 12
Toplam İş Yükü 125