Kırsal Alanların Geleceği Atılımın Kolaylaştırıcılığında Ele Alındı
04.05.2016
Türkiye’de kentleşme süreci cumhuriyet tarihinin hiçbir döneminde yaşanmamış bir aşamadan geçiyor. Nüfusun kentlerde yaşayan kısmı yüzde seksenlere yaklaşırken, kırsal alanlarda yaşayanların kırsal alanlarda kalması, kırsal alanlarda binlerce yıllık birikime dayalı kırsal yaşam kültürünün ve yerleşimlerin korunması önemli bir sorun alanı haline gelmeye başlıyor. Özellikle bütünşehir yasası olarak adlandırılan yasal düzenleme ile büyükşehir belediyesi sınırlarının il sınırlarına genişletilmesi ve köylerin mahalleye dönüştürülmesi kırsal yerleşmelerin geleceği hakkında soru işaretleri oluşturuyor. Çevrenin korunmasından ekolojik yapının sürdürülebilirliğine, tarımsal üretimin ve geleneksel yaşam kültürünün devam ettirilmesine kadar birçok konuyu yakından ilgilendiren kırsal alanların geleceğinin nasıl ele alınması gerektiği sistematik ve bilimsel bir çalışmayı gerekli kılıyor.
Bu amaçla, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Karadeniz Teknik Üniversitesi ve Selçuk Üniversitesi işbirliğinde TUBİTAK desteği ile gerçekleştirilen “Koruma Odaklı Kırsal Alan Planlaması Modeli” Projesinin sonuçları, 28-29 Mayıs 2016 tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirilen bir çalıştayla ele alındı. 2010 yılında başlayan proje ile kırsal alanlarda veri toplanması, haritaların hazırlanması, ekolojik kaynak duyarlılık haritalarının yapılması, kırsal alanın tanımlanması, kırsal alanın sınıflandırılması, kırsal gelişme çerçeve politikalarının belirlenmesi, kırsal yerleşme planlaması, kırsal yerleşme eylem planlarının oluşturulması ve kırsal alanda yöresel mimarinin korunması başlıkları ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştı. Projede elde edilen sonuçlar Atılım Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Savaş Zafer Şahin’in moderatörlüğünde, yine Atılım Üniversitesi öğrencilerinden oluşan on iki kişilik bir ekibin desteğiyle derinlemesine tartışıldı. Ortak akıl yöntemlerinin ve bilimsel kolaylaştırıcılığın kullanıldığı çalıştayda kırsal alanların korunarak planlanması konusunda uygulamada karşılaşılabilecek olası sorunlar konusunda sorun ağacı ve eylem planı oluşturma çalışmaları yapıldı. Çalıştayda katılımcıların kırsal alanı görsel olarak da zihinlerinde canlandırabilmeleri için Fotoğraf Sanatı Kurumu tarafından Mehmet Uçar’ın eğitmenliğinde hazırlanan “Yaşayan Çanlıdere” adlı fotoğraf sergisine de yer verildi.
Çever ve Şehircilik Bakanlığı Bakan Yardımcısının, Türkiye’nin çok farklı bölgelerinden yüz kadar akademisyenin, uzmanın, kamu kurumu ve sivil toplum örgütü temsilcisinin katıldığı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mekansal Planlama Genel Müdürlüğünün ev sahipliğinde gerçekleştirilen çalıştayda, kırsal alanların planlanması için çok yaşamsal bir dönemden geçildiği, kırsal alanların yok olmaması, geleneksel yaşam değerlerinin ve mimari birikimin korunması için bir an önce harekete geçilmesi gerektiği vurgulandı. Bu anlamda yürütülen bilimsel araştırma projesi ve değerlendirme çalıştayı örnek bir yaklaşım olarak değerlendirilirken, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili diğer Bakanlıklar, yerel yönetimler, sivil toplum örgütleri ve yöre halkı ile birlikte aşağıdan yukarıya katılımcı bir yaklaşımı hayata geçirmek için çaba göstermesinin önemi vurgulandı.