Küresel Kriz Konulu Kolokyum
27.11.2008
İşletme Fakültesi İktisat Bölümü öğretim üyelerinin katılımıyla gerçekleştirilen krizin etkilerinin ve yansımalarını değerlendirildiği Kolokyum 5 Kasım 2008 tarihinde Seyhan Cengiz Konferans Salonunda gerçekleştirildi.
İktisat Bölüm Başkanı Prof. Dr. Sinan Sönmez’in başkanlığında yapılan kolokyum da küresel mali krizle ilgili sorunlar ortaya konularak, bu mali krizin bir yol kazası mı yoksa sistematik bir kriz mi olduğu sorularının yanıtları arandı.
İlk olarak söz alan Seyit Mümin Cilasun, krizin nedenleri konusunda tespitlerde bulunarak son beş altı yıllık dönemde yaratılan olumlu büyüme, ülkelerin ekonomilerinin çok gelişmesi ve son dönemde perol fiyatlarının fazla yükselmesinin dünyada dolaşan sermaye miktarının artmasına neden olduğunu ifade etti.
Daha sonra söz alan Yrd. Doç. Dr. Mustafa İsmihan, küresel krizin etkilerine bakıldığında Türkiye’yi ilk vurduğu kanalın güven bunalımı ve belirsizlikler olduğunu vurgulayarak, kredi sıkışması ile başlayan krizin Türkiye’ye iki türlü yansıması olduğunu borç konusunda miktar kısıtı yaşandığını ve bundan sonrasında daha yüksek faizlere borçlanılacağını ifade etti.
Prof. Dr. Sinan Sönmez ise konuşmasında krizin sistemik bir kriz olduğunu vurgulayarak “Kapitalist sistem içinde finansal serbestleşme bir zorunluluk haline gelmiştir” dedi. Yurtiçi talebin genişletilmesi ve sermaye birikimine ivme kazandırılması ile çıkışın sağlanabileceğini belirten Sönmez, böyle bir yöntemin işgücünün gelir payının artması anlamına geldiğini fakat bunun gündeme alınmadığını ifade etti ve “İkinci seçenek ise sermayenin hızla finansal alana kaydırılmasıdır” dedi.
Prof. Dr. Sinan Sönmez’in ardından söz alan Prof. Dr. Yılmaz Özkan, krizin kapitalizmin en hızlı işlediği yerde başladığını ve onu çaresiz hale getirdiğini vurgulayarak, “Kapitalizmin üretim sistemi olarak olgunluğa ulaştığı artık zamanının geldiği söylenilebilir mi? Böyle ise ortaya çıkacak yeni oluşumun ip uçlarını aramak gerekmez mi? ABD de yaşanan seçim bir devrimin işaretidir.” dedi. Krizin Türkiye’ye nasıl yansıyacağını tartışmamız gerektiğini belirten Özkan, krizin nedenini doğru tespit etmeden başımıza gelecekleri tahmin edemeyeceğimizi belirtti.
Öğretim görevlisi Gürsan Şenalp krizin kapitalizmden farklı veya dışında bir şey olmadığını belirterek başladığı konuşmasına kapitalizmin ulaşmadığı hiç bir yer olmaması nedeniyle dışarıdan onu tehdit edebilecek bir durum olamayacağına dikkati çekti.
Öğretim görevlisi Gül Eralp Kania ise küresel bir kriz yaşadığımızı ABD’de yaşanan krizin çevre ekonomilerine de hızla yayıldığını söyleyerek doların piyasalara hakimiyetinin tüm ticari faliyetleri etkileyeceğini söyledi.
Yrd. Doç. Dr. Salih Ak kriz hakkında tespitte bulunabilmek için bir tipoloji çıkartmak gerektiğini söyledi. Mevcut kriz sistemik bir kriz mi ya da sistem bir süre sonra kendini iyileştirecek midir diye soran Dr. Ak, krizin Türkiye’ ye etkilerine bakıldığında resmi ağızlardan bu krizin fırsata döndürülebileceği yönünde söylemlerin olduğunu ifade etti.
Öğretim görevlisi Esra Şengör dünyanın yaşamış olduğu diğer krizlerden farklı bir kriz yaşandığını belirterek başladığı konuşmasında önceki krizlerin bölgesel kaldığını ancak şimdi temelinde Amerika’da Mortgage sisteminden kredilerin geri ödenememesinden dolayı faiz oranında ki değişimlerden kaynaklanan bir kriz olduğunu belirtti.